Οι φελλοί στο εγγλέζικο.

Αυτό το μακρόστενο αντικείμενο που παρακολουθούμε με θρησκευτική προσήλωση μέσα στην θάλασσα, όσοι ασχολούμαστε με το εγγλέζικο και το μπολονέζ.

Ο φελλός είναι ίσως το βασικότερο και αναντικατάστατο εξάρτημα στις τεχνικές της παράκτιας αλιείας που  τον χρησιμοποιούν. Θα δείξει το τσίμπημα του ψαριού και ανάλογα με το πώς βυθίζεται μπορεί ο ψαράς να καταλάβει αν τα ψάρια είναι πεινασμένα, μίζερα, πονηρεμένα. Κάποιοι ψαράδες με πολλά χιλιόμετρα στο ενεργητικό τους, μπορούν να καταλάβουν ακόμα και τι ψάρι τσιμπάει το δόλωμά τους.
Τα σχήματα, μήκη και ποιότητες των φελλών που είναι εξειδικευμένοι για το εγγλέζικο ψάρεμα είναι απεριόριστα και για κάθε συνθήκη και ιδιαιτερότητα που θα συναντήσουμε στο ψάρεμά μας. Εδώ θα προσπαθήσουμε να αποκωδικοποιήσουμε κάποιες παραμέτρους που θα μας βοηθήσουν να επιλέγουμε τους φελλούς που θα μας φανούν πιο χρήσιμοι.

Σχήματα και χρήσεις του φελλού.

Ο βασικός σκοπός της χρήσης του φελλού είναι να γίνονται άμεσα αντιληπτά τα τσιμπήματα των ψαριών, έτσι ώστε η αντίδραση του ψαρά να είναι ακαριαία. Η αντίσταση του φελλού στο τσίμπημα εξαρτάται από το πώς είναι ερματισμένος, ώστε να παρατηρείται βύθιση του φελλού όταν το ζύγισμά του είναι ακριβώς το ενδεδειγμένο, ενώ σε αντίθετη περίπτωση (στο αρνητικό ζύγισμα του φελλού) ο φελλός πριν βυθιστεί κάνει μικρές μετατοπίσεις (ανεβοκατέβασμα) σε σχέση με την επιφάνεια της θάλασσας.

Επισημαίνουμε ότι με την χρήση του φελλού, μας δίνεται η δυνατότητα να παρουσιάζουμε το δόλωμα στο βάθος που επιθυμούμε. Εδώ θα πρέπει να δώσουμε σημασία στο μέγεθος του φελλού, το οποίο πολλές φορές εξαρτάται από το βάθος που θέλουμε να ψαρέψουμε και την ύπαρξη ή μη υποθαλάσσιων ρευμάτων, τα οποία αντιμετωπίζονται με το κατάλληλο ζύγισμα και ερμάτισμα του φελλού. Δηλαδή, όσο μεγαλύτερο είναι το βάθος και πάντα σε συνδυασμό με την ύπαρξη ρευμάτων, τόσο μεγαλύτερο βάρος ερματίσματος πρέπει να έχει ο φελλός και να είναι το ερμάτισμα έτσι κατανεμημένο, ώστε να αντιμετωπίζεται η ύπαρξη των υποθαλάσσιων ρευμάτων και το δόλωμά μας να φθάνει στο επιθυμητό βάθος σε αναλογικά μικρότερο χρόνο και να παραμένει εκεί.
Για την παράκτια ερασιτεχνική αλιεία, οι εξειδικευμένες στον τομέα κατασκευάστριες εταιρείες προσφέρουν μια πλούσια γκάμα φελλών, ώστε να καλύπτουν όλες τις ανάγκες και του πιο απαιτητικού ψαρά. Οι κατηγορίες των φελλών είναι συγκεκριμένες, όπως:

- Φελλοί σταθεροί,
- Φελλοί συρόμενοι,
- Φελλοί Αγγλικού τύπου,
- Φελλοί ερματισμένοι.

Οι φελλοί που χρησιμοποιούνται στην εγγλέζικη τεχνική είναι στην πλειοψηφία τους συρόμενοι, δηλαδή έχουν ένα κρίκο, απ’ όπου συνδέονται σε μία παραμάνα που είναι περασμένη στην πετονιά και μπορούν, είτε να σύρονται κατά μήκος της, είτε να παραμένουν σταθεροί με τα ανάλογα στοπ.
Χαρακτηριστικό των φελλών αυτού του τύπου είναι ότι ο κρίκος που περνά η πετονιά είναι στο κάτω μέρος και συνήθως είναι περιστρεφόμενος κατά 360 μοίρες, στην διάρκεια δε του ψαρέματος είναι πάντα βυθισμένος μέσα στο νερό.
Ο τύπος των φελλών αυτών, ονομάζεται και Wagler, διακρίνονται δε, σε δύο κατηγορίες:

- Straight Wagler, σωληνοειδής φελλός

Ο τύπος αυτών των φελλών χρησιμοποιείται συνήθως για ψάρεμα κοντινών αποστάσεων με αρματωσιές σχετικά μικρού μήκους.
Μια ιδιαιτερότητα του φελλού αυτού είναι η χρήση του O.R. (δακτυλίδι κυλινδρικού σώματος) που τοποθετείται στον αυτοφερόμενο εσωτερικό ερματισμό του φελλού με σκοπό την πλήρη στεγανοποίησή του.

- Bodied Wagler, δηλαδή με buldo ή σώμα.

Η κατηγορία των φελλών αυτών χρησιμοποιείται για μακρινά πετάγματα και ο φερόμενος στην αρματωσιά ερματισμός, εξαρτάται από τις προδιαγραφές του φελλού.

Το σώμα του φελλού στην κατηγορία αυτού συνήθως κατασκευάζεται από πολυουρεθάνη ή Balsa, με προτίμηση στην πολυουρεθάνη λόγω ομοιομορφίας ειδικού βάρους και μη απορροφητικότητας νερού, ενώ η Balsa ως φυσικό προϊόν παρουσιάζει μερική ανομοιομορφία ειδικού βάρους. Όσον αφορά την κεραία, κυρίαρχη πρώτη ύλη είναι το φτερό παγωνιού. Τα προτερήματά του σε σχέση με τα άλλα υλικά, (όπως συμπαγής multi color κεραία από ίνες γυαλιού, διαφανές σωληνάκι) είναι πολλά, αδιάβροχο, μεγάλες αντοχές στα χτυπήματα, ευαισθησία στα τσιμπήματα, πολύ ελαφρύ (χαμηλού ειδικού βάρους), αθόρυβο στην επαφή του με το νερό, είναι χαρακτηριστικά που το καθιστούν το ιδανικότερο υλικό.

Οι φελλοί που κυκλοφορούν στην αγορά είναι εφοδιασμένοι με μια κεραία απλού τύπου. Αναλόγως των περιπτώσεων και των καιρικών συνθηκών που πρέπει να αντιμετωπίσουμε, είναι δυνατόν να αντικατασταθούν με κεραίες κατευθύνσεως.
Συνήθως και εξαρτώμενου πάντα από τις καιρικές συνθήκες και το βάθος, ο ερματισμός στην αρματωσιά είναι από 1 έως 3 γραμμάρια.

Πως θα διαβάσουμε όμως τον φελλό; Στο σώμα του φελλού, από τις κατασκευάστριες εταιρείες αναγράφονται οι προδιαγραφές του, συνήθως 2 αριθμοί, π.χ.
5+1 που σημαίνει ότι ο ενσωματωμένος ερματισμός του φελλού είναι 5 γρ. και ο επιτρεπόμενος επί πλέον ερματισμός είναι 1 γρ. ώστε να κατανεμηθεί από τον ψαρά ανάλογα.

Μια κατηγορία φελλών που δεν πολυχρησιμοποιείται από τους Έλληνες ψαράδες είναι οι “stick”. Φελλοί μακρόστενοι, με μικρή ανάποδη κωνικότητα (ο φελλός φαρδαίνει στο πάνω μέρος). Δεν έχουν κρίκο στο κάτω μέρος για να περνά η πετονιά και συνδέονται στην μάνα με σιλικονούχα σωληνάκια στο πάνω και στο κάτω μέρος, περίπου όπως οι φελλοί του μπολονέζ. Δεν έχουν αυτοφερόμενο βάρος, είναι αμολύβωτοι όπως λέμε. Χρησιμοποιούνται συνήθως όταν υπάρχει έντονο και επιφανειακό ρεύμα με αρκετά μεγάλο ερμάτισμα της τάξης των 4 γραμμαρίων και άνω. Λόγω έλλειψης κρίκου χρησιμοποιούνται σε σταθερές αρματωσιές, οπότε μπορούμε να ψαρέψουμε με αυτούς σε βάθος, μέχρι το μήκος του καλαμιού μας.
Υπάρχουν και αμολύβωτοι, straight φελλοί. Δεν έχουν αυτοφερόμενο βάρος και πάνω στο σώμα του φελλού αναφέρεται μόνο το βάρος ερματίσματος.

Τους χρησιμοποιώ σε περιπτώσεις έντονου υποθαλάσσιου ρεύματος σε συνδυασμό με αντίθετο επιφανειακό. Είναι για κοντινές βολές.
Στην πλειονότητα των ψαρεμάτων μου κάτω από νορμάλ καιρικές συνθήκες, χρησιμοποιώ straight φελλούς. Είναι αρκετά ευαίσθητοι στα τσιμπήματα, με μικρή μάζα, λόγω σχήματος δεν παρασύρονται πολύ από το ρεύμα και έχουν ικανοποιητική βολή σε μικρές και μεσαίες αποστάσεις όταν έχεις το αέρα στην πλάτη. Τους χρησιμοποιώ με διάφορα ερματίσματα ανάλογα με το βάθος και την απόσταση που θέλω να ψαρέψω.
Όταν έχω αέρα κόντρα ή από το πλάι, χρησιμοποιώ bodied φελλούς. Είναι πολύ πιο σταθεροί και με μεγαλύτερη ακρίβεια από τους straight, στη βολή. Τους χρησιμοποιώ επίσης όταν θέλω να ψαρέψω σε απόσταση. Προτιμώ να μην χρησιμοποιώ bodied φελλούς με αποσπώμενες ροδέλες. Όταν αρχίζω και αφαιρώ ροδέλες για να μεγαλώσω το ερμάτισμα, ο φελλός χάνει αρκετά σε απόσταση και ακρίβεια κατά την βολή, οπότε χρησιμοποιώ φελλούς με σταθερό αυτοφερόμενο ερμάτισμα.

Μια ειδική κατηγορία είναι οι φελλοί μαλαγρωτές. Τους χρησιμοποιώ για μακρινές βολές, σε περιπτώσεις που δεν μπορεί να φτάσει η σφεντόνα μου το μπικατίνι. Είναι πολύ αποδοτικοί σε ξέρες που έχουν απόσταση γύρω στα 30-35 μέτρα από την ακτή και είναι γεμάτες σαργούς.
Υπάρχουν για το εγγλέζικο ψάρεμα και εξειδικευμένοι σε σχήματα και βάρη φελλοί για ασυνήθιστες συνθήκες και ψαρέματα. Αυτοί είναι σε σχήματα μπάλας, σταγόνας, με στέλεχος η χωρίς.  Χρησιμοποιούνται σε δύσκολες καιρικές συνθήκες, όπως έντονο κυματισμό με αφρουδιά για μελανούρια κυρίως, ή σε ρεύματα τύπου δίνης κ.λπ.